Zaplecze socjalne to szatnie pracownicze, umywalnie, natryski, pomieszczenia higieniczno-sanitarne, jadalnie. Wymagania dotyczące tych pomieszczeń, ich usytuowania, wyposażenia, wielkości oraz inne wymagania techniczne określa Załącznik Nr 3 do Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
W Załączniku Nr 3 znajdziecie wymaganie dotyczące szatni pracowniczych, w tym wielkości pomieszczeń, wentylacji, wymagania na temat wyposażenia w szafki bhp oraz inne meble. Proszę szczególnie uważnie zapoznać się z wymaganiami dotyczącymi wyposażenia w szafki bhp (szafki ubraniowe). Rodzaj szafek pracowniczych, w które należy wyposażyć szatnie związany jest z rodzajem pracy wykonywanej przez pracownika oraz ze stopniem zabrudzenia odzieży roboczej.
W powyższym dokumencie szatnie pracownicze dzielą się na:
1. Szatnie odzieży własnej pracowników – przeznaczone do przechowywania ubrań należących do pracowników (stosowane są gdy ze względów higienicznych odzież ta nie powinna się stykać z odzieżą roboczą i środkami ochrony indywidualnej).
2. Szatnie odzieży roboczej i ochronnej – przeznaczone do przechowywania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej.
3. Szatnie podstawowe – przeznaczone do przechowywania odzieży własnej pracowników oraz odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej.
4. Szatnie przepustowe – składające się z części przeznaczonej na odzież własną pracowników, przepustowego zespołu sanitarnego z natryskami oraz części przeznaczonej na odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej. Przepustowy zespół sanitarny powinien znajdować się pomiędzy szatnią na odzież własną pracowników a szatnią na odzież roboczą i łączyć obie szatnie.
Oczywiście najczęściej stosowane są szatnie podstawowe. Szatnie te wyposażamy w szafki ubraniowe bhp oraz w ławki lub inne meble przeznaczone do siedzenia. Na rynku znajdziemy szafki bhp w różnym wykonaniu (kilkanaście różnych modeli). Najpopularniejsze są szafy ubraniowe dwu drzwiowe bez przegrody lub z przegrodą. Szafki bhp bez przegrody u większości producentów mają 60 cm szerokości a z przegrodą 80 cm szerokości. Przy planowaniu zagospodarowania pomieszczeń przeznaczonych na szatnie należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
- Szatnia powinna mieć bezpośrednie połączenie z umywalnią.
- Szafy ubraniowe bhp należy ustawić tak aby szerokość przejść między dwoma rzędami szaf oraz głównych przejść komunikacyjnych była nie mniejsza niż 1,5 m. Szerokość przejść między rzędami szaf ubraniowych a ścianą powinna być nie mniejsza niż 1,1 m.
- Szatnia powinna być wyposażona w dwie szafki bhp pojedyncze lub jedną szafę ubraniową podwójną dla każdego pracownika korzystającego z tej szatni. Jedna szafa pojedyncza lub jedna część szafy podwójnej powinna być przeznaczona na odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej, zaś druga – na odzież własną pracowników.
- W szatni powinny być zapewnione miejsca siedzące, dla co najmniej 50 % zatrudnionych na najliczniejszej zmianie
- W szatni powinno przypadać co najmniej 0,5 m2 wolnej powierzchni podłogi na każdego pracownika korzystającego z szatni.
- W szatniach należy zapewnić przynajmniej czterokrotną wymianę powietrza na godzinę, a w szatniach wyposażonych w okna otwieralne przeznaczonych dla nie więcej niż 10 pracowników wymiana powietrza nie może być mniejsza niż dwukrotna na godzinę.
Więcej informacji na temat pomieszczeń higieniczno sanitarnych znajdziesz w cytowanych wyżej przepisach.
Jan Nikodem