Toczeń rumieniowaty to choroba na którą z roku na rok zachorowuje co raz większa grupa osób dorosłych ale także i młodzieży. Toczeń rumieniowaty zwany jest często także jako toczeń rumieniowaty układowy – jego bardziej popularna odmiana.
Toczeń rumieniowaty to choroba autoimmunologiczna objawiająca się w wyniku zaburzenia u pacjenta. Zalicza się ją do grupy tzw. toczni rumieniowatych. Główne objawy to zapalenie tkanek i narządów wewnętrznych człowieka.
Zachorowalność na tocznia rumieniowatego dotyczy głównie osób w wieku od 16 do 55 roku życia kiedy to stan choroby przypisuje się jako najostrzejszy w tym czasie. TRU (czyt. Toczeń rumieniowaty układowy) to choroba dotycząca średnio 50 osób na 100 000 przypadków i wciąż alarmująco rośnie. Zdecydowanie częściej na tą chorobę zapadają kobiety niż mężczyźni gdzie proporcje wynoszą 10 do 1.
Choroba, podobnie jak wiele innych charakteryzuje się dość specyficznym czasem okresu nasilenia oraz przebiegiem. Często bardzo trudno wykryć chorobę mimo iż rozwija się ona przez kilka a czasem kilkanaście lat. Diagnozę można dopiero postawić gdy choroba zaatakuje więcej niż jeden narząd wewnętrzny. W innych przypadkach bardzo ciężko potwierdzić istnienie choroby.
Rozpoznanie
Poniżej znajdują się objawy towarzyszące chorobie na podstawie których dokonuje się odpowiedniej diagnozy:
- Rumieniowate zapalenie skóry. Charakterystyczne cechy zmian podobne do kształtu motyla.
- Zmiany skórne przypominające blizny (dla DLE)
- Nadpobudliwość na światło dzienne
- Nadżerki w jamie ustnej
- Bóle i zapalenia stawów
- Zapalenie błon śluzowych
- Zapalenie błon surowiczych
- Zmiany pracy nerek – proteinuria
- Zaburzenia neuropsychiatryczne
- Zaburzenia immunologiczne (występowanie LE, dsDNA oraz anty-SM)
- Przeciwciała „ANA” w stężeniu wyższym niż 80
Do zakwalifikowania pacjenta jako osobę, która cierpi na tocznia rumieniowatego niezbędne jest spełnienie 4 z 11 powyżej wymienionych objawów, jednak spotyka się sytuacje w których kryteria mogą być zmienione w zależności od przebiegu choroby lub przeprowadzonego wywiadu. Podczas gdy pacjent spełnia tylko dwa z 11 objawów, kwalifikuje się taki przypadek, jak zachorowalność na chorobę tocznio-podobną. Należy jednak pamiętać, że tylko 5% chorych potwierdziło występowanie w swoim organizmie przeciwciał przeciwjądrowych – w takich wypadkach stwierdza się zapadłość na tzw. tocznia seronegatywnego. Niezbędnych warunkiem potwierdzenia choroby w każdym z przypadków jest występowanie zaburzeń układu immunologicznego – ściśle mówiąc występowanie komórek LE i przeciwciał przeciwjądrowych.
Dodatkowo występujące objawy z zespole toczni rumieniowatych to:
- Objawy Raynauda
- Łysienie
- Kompleksy immunologiczne występujące w skórze i nerkach
- Hipergammablobulinemia
Diagnostyka
W celu potwierdzenia zmian w narządach wewnętrznych przeprowadza się następującą diagnostykę:
- Badania okulistyczne o laryngologiczne w celu sprawdzenia błon śluzowych oraz skóry
- RTG stawów oraz klatki piersiowej
- HRTC klatki piersiowej oraz scyntygrafie
- Badania kardiologiczne (EKG, Echo)
- Badania moczu pod kątem proteinurii oraz kreatyniny
- Wykonanie biopsji nerki
- EEG, Tomografia komputerowa głowy, EMG
Leczenie
Leczenie odbywa się głównie za pomocą podawania środków farmakologicznych takich jak leki immunosupresyjne oraz przeciwmalaryczne. Zalecane jest zwiększenie spożycia kwasów omega-3.
Objawy polekowe
U niektórych pacjentów stwierdzono występowanie zmian toczniopodobnych na skutek stosowania leków takich jak: hydralazyna, prokainmaida, izoniazyda. Objawy ustępują po odstawieniu preparatów.